Tai biến mạch máu não là tình trạng rất cấp bách cần xử lý ngay lập tức, nếu quá “thời gian vàng” có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm gây tử vong. Dưới đây là 10 dấu hiệu tai biến mạch máu não mà ai cũng cần biết để xử lý kịp thời.
Nội Dung Bài Viết
1. Tai biến mạch máu não nguy hiểm như thế nào?
Tai biến mạch máu não (TBMMN) là tình trạng nguy hiểm khi não không được cung cấp đủ máu, dẫn đến thiếu oxy và chất dinh dưỡng. Nếu dòng máu tới não bị gián đoạn trong vài phút, tế bào não có thể chết, gây tổn thương nặng nề đến vùng não bị ảnh hưởng. Những tổn thương này không chỉ gây tử vong mà còn dẫn đến các di chứng nghiêm trọng và lâu dài như liệt nửa người, mất khả năng nói hoặc suy giảm nhận thức. Độ rộng của vùng não bị tổn thương quyết định mức độ ảnh hưởng: tổn thương càng rộng, di chứng để lại càng nặng, thậm chí dẫn đến tử vong.
Tai biến mạch máu não có hai dạng chính:
Xuất huyết não: Xảy ra khi mạch máu trong não bị vỡ, khiến máu tràn vào các mô não và gây áp lực nghiêm trọng. Người bị xuất huyết não cần được đưa đến bệnh viện cấp cứu khẩn cấp trong thời gian tính bằng phút. Trường hợp này cực kỳ nguy hiểm vì xuất huyết làm chèn ép các mô não xung quanh, có thể dẫn đến tổn thương não không thể hồi phục và tăng khả năng tử vong.
Nhồi máu não: Xảy ra khi mạch máu cung cấp máu cho não bị tắc nghẽn, ngăn máu đến nuôi dưỡng não. Trường hợp này có thể cấp cứu trong vòng 4 – 5 tiếng sau khi xảy ra nhưng càng đưa bệnh nhân đến bệnh viện sớm, khả năng giảm thiểu di chứng và bảo toàn chức năng não càng cao. Nhồi máu não cũng gây tổn thương không thể phục hồi cho tế bào não nếu không được cấp cứu kịp thời.
Số người tử vong do tai biến mạch máu não có xu hướng gia tăng hàng năm. Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tàn phế và liệt, đồng thời nằm trong top 3 nguyên nhân gây tử vong lớn nhất trên thế giới. Những di chứng nặng nề do TBMMN để lại không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh mà còn tạo gánh nặng lớn cho gia đình và xã hội. Người bệnh sau TBMMN thường gặp các vấn đề về vận động, trí nhớ và ngôn ngữ, cần được phục hồi chức năng kéo dài. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý của người thân và chi phí điều trị lâu dài.
Ngoài ra, các di chứng từ TBMMN còn làm giảm đáng kể khả năng tự lập của người bệnh, khiến họ dễ rơi vào trạng thái phụ thuộc và có thể gây trầm cảm, lo âu. Vì thế, TBMMN không chỉ nguy hiểm ở tính chất cấp cứu mà còn ở những hậu quả dài hạn đối với cả người bệnh và gia đình. Nhận thức rõ về mức độ nguy hiểm của TBMMN và tầm quan trọng của cấp cứu kịp thời sẽ giúp nâng cao ý thức cộng đồng trong việc phòng ngừa và giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh này.
2. 10 dấu hiệu tai biến mạch máu não
2.1. Khuôn mặt buồn rầu, mặt bị méo một bên
Dấu hiệu tai biến mạch máu não thể hiện trên khuôn mặt của bệnh nhân trước khi tai biến diễn ra. Lượng oxy trong máu cung cấp cho não bộ giảm dần đã gây tổn thương thần kinh tác động đến cơ mặt. Khuôn mặt người bệnh trở nên buồn rầu, một phần hoặc một nửa khuôn mặt bị tê liệt, không cử động được.
Nếu nghi ngờ bệnh nhân sắp bị đột quỵ hãy yêu cầu bệnh nhân cười, nếu thấy nụ cười bị lõm một phần, một bên mặt xệ xuống thì đó là dấu hiệu tai biến mạch máu não.
2.2. Khả năng cử động của cánh tay giảm dần
Lượng máu lên não không đủ khiến khả năng vận động bị thuyên giảm, đặc biệt là cánh tay. Người bệnh sẽ cảm thấy cánh tay tê dại, cử động khó rồi dần dần không thể cử động được. Dấu hiệu tai biến ở cánh tay dễ phát hiện nhất khi bạn yêu cầu người bệnh giơ hai tay lên cao, một bên tay sẽ không thể giơ lên được hoặc rũ thõng xuống.
2.3. Thị lực giảm dần
Thị lực giảm dần là dấu hiệu tai biến mà người ngoài khó có thể phát hiện được. Vì thế người bệnh cần chủ động ghi nhớ dấu hiệu tai biến này và báo ngay cho người nhà khi có sự khác thường. Nguyên nhân là thùy não bộ chịu trách nhiệm về khả năng nhìn không được cung cấp đủ oxy, hoạt động của thùy não bộ giảm dần khiến thị lực bị ảnh hưởng. Người bệnh sẽ thấy mọi thứ nhòe đi, mờ dần.
2.4. Nói lắp
Trước khi xảy ra tai biến sẽ xuất hiện những cục máu đông cản trở quá trình lưu thông máu cho một phần của não bộ điều khiển việc giao tiếp và khả năng nói. Vì thế người bệnh sẽ có dấu hiệu nói lắp, không nói được câu dài, nói không rõ lời, nói khó hiểu.
2.5. Một phần cơ thể yếu đi, không cử động được
Sau khi bị tê liệt một cánh tay, người bệnh có thể bị tê liệt một phần cơ thể, thậm chí là nửa người. Một số bộ phận cử động khó hoặc dù đã cố điều khiển nhưng không cử động được. Đây là dấu hiệu rất nguy hiểm, có thể dẫn đến liệt mãi mãi nếu không được uống thuốc hay đưa đến bệnh viện kịp thời.
2.6. Hoa mắt, chóng mặt
Hoa mắt, chóng mặt, đầu óc quay cuồng là biểu hiện của việc thiếu máu não. Đây là dấu hiệu tai biến rất phổ biến, xảy ra ở hầu hết các trường hợp.
2.7. Dáng đi bất thường
Dấu hiệu tai biến tiếp theo mà bệnh nhân có thể gặp phải là không thể đi lại hoặc đi lại rất khó. Nếu trước đó bệnh nhân vẫn đi lại bình thường thì chắc chắn lượng máu lên não đang giảm nhanh chóng. Còn nếu bệnh nhân đã gặp khó khăn trong việc di chuyển từ trước thì cần theo dõi thật kỹ xem có phải mức độ ảnh hưởng đang tăng dần không.
2.8. Đau đầu
Thiếu oxy lên não sẽ khiến bệnh nhân cảm thấy đau đầu dữ đội, đau theo cơn. Thậm chí có bệnh nhân còn có cảm giác muốn nổ tung đầu. Mức độ đau càng ngày càng khốc liệt hơn. Nếu gặp dấu hiệu này cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay, nếu không sẽ có khả năng dẫn đến biến chứng chết não.
2.9. Nấc cục
Một trong những cảnh báo trước của bệnh tai biến mà ít người phát hiện ra đó chính là nấc cục. Nhiều người đột nhiên bị nấc cho rằng đó chỉ là những đợt nấc thông thường, dẫn đến chủ quan. Hiện tượng này thường gặp ở phụ nữ.
2.10. Khó thở
Bệnh nhân có thể thấy khó thở, thở hổn hển, tim đập nhanh.Mỗi người có thể có một vài dấu hiệu tai biến trên, tùy từng vùng não bị ảnh hưởng do thiếu oxy. Những dấu hiệu trên diễn ra trong thời gian rất nhanh và có thể biến mất hoàn toàn sau đó khiến người bệnh không để ý hoặc cho rằng cơ thể mình đã ổn. Tuy nhiên, đó gọi là tình trạng “tai biến mạch máu não thoảng qua”, là “đám mây đen” cảnh báo cho “cơn mưa giông” tai biến sắp xảy đến.
Xem thêm : Cách Ngăn Ngừa Tai Biến Hiệu Quả: Hướng Dẫn Chi Tiết 2024
3. Cách xử lý khi có dấu hiệu tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não (TBMMN) là tình trạng cấp cứu, và việc xử lý kịp thời có thể giúp giảm thiểu tổn thương não và tăng cơ hội sống cho bệnh nhân. Khi nhận thấy người bệnh có từ hai đến ba triệu chứng như mặt bị méo, yếu nửa người, khó nói hoặc hiểu lời nói, chóng mặt, mất thăng bằng, gần như chắc chắn đây là dấu hiệu của TBMMN. Trong tình huống này, bạn cần gọi cấp cứu hoặc đưa bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt, vì thời gian có thể cứu được bệnh nhân chỉ tính bằng phút.
Một vài cách sơ cứu bệnh nhân tai biến trong thời gian đợi xe cấp cứu:
- Quan sát và ghi nhận triệu chứng của bệnh nhân: Việc này giúp bạn cung cấp thông tin chi tiết cho nhân viên y tế khi họ tới, từ đó hỗ trợ quá trình chẩn đoán và điều trị cấp cứu. Các dấu hiệu ban đầu như liệt mặt, yếu chân tay, hoặc mất thăng bằng sẽ cung cấp manh mối quan trọng cho bác sĩ.
- Để bệnh nhân nằm yên ở nơi thoáng mát và kê cao đầu: Để bệnh nhân nằm ở tư thế nghiêng với đầu kê cao khoảng 30 độ, tránh di chuyển quá nhiều. Tư thế này giúp giảm áp lực lên não và giảm thiểu nguy cơ tổn thương thêm cho mô não.
- Nới lỏng quần áo: Việc nới lỏng cổ áo, cởi bớt thắt lưng hay đồ bó chặt giúp bệnh nhân dễ thở hơn, giảm cảm giác ngột ngạt, và tăng khả năng lưu thông máu tới não.
- Nhắc nhở bệnh nhân hít thở sâu và chậm rãi: Điều này giúp bệnh nhân giữ bình tĩnh, ổn định nhịp thở và giảm căng thẳng. Hít thở sâu và đều cũng giúp cung cấp thêm oxy cho não trong tình trạng thiếu hụt.
- Nếu bệnh nhân nôn, xoay đầu sang một bên: Trong trường hợp bệnh nhân nôn mửa, cần để đầu bệnh nhân nghiêng sang một bên để tránh nguy cơ chất nôn sặc lên mũi hoặc đường thở, gây tắc nghẽn và khó thở. Đảm bảo đường thở thông thoáng là ưu tiên hàng đầu để ngăn ngừa nguy cơ ngạt thở.
- Đối phó với co giật: Nếu bệnh nhân có biểu hiện co giật, bạn có thể lấy khăn mềm hoặc vải sạch quấn quanh một chiếc đũa hoặc que dài rồi đặt nhẹ nhàng giữa hai hàm răng của bệnh nhân. Điều này giúp bệnh nhân không cắn phải lưỡi trong quá trình co giật, đồng thời ngăn ngừa chấn thương thêm. Tuy nhiên, không nên cố gắng giữ chặt cơ thể bệnh nhân hoặc dùng lực quá mạnh vì có thể gây tổn thương.
- Không cho bệnh nhân ăn uống: Trong tình huống khẩn cấp, tuyệt đối không nên cho bệnh nhân uống nước hoặc ăn bất cứ thứ gì, vì họ có thể không nuốt được và dẫn đến nguy cơ hóc nghẹn hoặc sặc.
- Giữ bình tĩnh và trấn an bệnh nhân: Tai biến là tình huống căng thẳng, và bệnh nhân có thể cảm thấy hoảng loạn, đặc biệt là khi bị mất khả năng vận động hoặc ngôn ngữ. Việc trấn an và giữ bình tĩnh sẽ giúp bệnh nhân an tâm, tránh tình trạng hoảng sợ, dẫn đến tăng huyết áp hoặc co giật.
Cấp cứu kịp thời và sơ cứu đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu di chứng và tăng tỷ lệ sống cho người bị tai biến mạch máu não. Các biện pháp trên có thể giúp bệnh nhân vượt qua khoảng thời gian nguy hiểm cho đến khi được tiếp cận với sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp.
4. Kết luận
Tai biến mạch máu não là tình trạng nghiêm trọng với nguy cơ cao dẫn đến tử vong hoặc di chứng nặng nề. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu và can thiệp kịp thời có thể làm giảm đáng kể nguy cơ và cải thiện kết quả điều trị. Bằng cách chú ý đến sức khỏe bản thân và thường xuyên kiểm tra sức khỏe, bạn có thể bảo vệ mình và người thân khỏi những tác động nghiêm trọng của tai biến mạch máu não.
ThuocChongDotQuy | Chuyên Cung Cấp Thuốc Chống Đột Quỵ Nhật, Hàn Uy Tín Toàn Quốc
• Hotline: (+84) 909 171 971 – (+84) 862 871 872
• Email: thaoco.health@gmail.com
• Website: www.thuocchonngdotquy.com/
Cung cấp thuốc chống đột quỵ Hàn Quốc, Nhật Bản chất lượng cao, uy tín trên toàn quốc. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn y tế, hỗ trợ phòng ngừa và điều trị đột quỵ hiệu quả. Hàng ngàn khách hàng tin tưởng, dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, tận tâm. Liên hệ ngay để được tư vấn và nhận báo giá miễn phí!